Troms Kraft ja Ymber leat dán čavčča álggahan fápmo- ja industriijaovdáneami vejolašvuođadutkosa Davvi-Romssas. Dan dahkat go dáhtošeimmet guldalit ássiid ja boazodili, ovdalgo mearridat ahte leago ja gos regiovnnas lea vejolaš hukset bieggafápmorusttega ja industriija.
NVE, Statnett, ja moanaid earáid aktevrraid doaimmahuvvon analysat čájehit ahte davvinorgalaš servodaga ealáhusdoaimma ruoná lotnahuvvan dagaha ahte fápmobadjebáza davvin geavahuvvo visot. Jus boahtteáiggis fertešeimmet importeret eanet elrávnnji Ruoŧas ja Eurohpás, de elrávdnjehattit gal divrrošedje Davvi-Norggasge. Vai ii šattašii menddo uhccán fápmu, de fertet min regiovnnas buvttadit eanet fámu.
Troms Kraft ja Ymber leat danne bargagoahtán fápmo- ja industriijaovdáneami vejolašvuođadutkosiin Davvi-Norggas. Vejolašvuođadutkkus ii buhtte daid formálalaš gáibádusaid mat biddjojit fápmofitnodahkii mii áiggošii viiddidit ođđa fápmobuvttademiin. Formálalaš proseassa váikkuhanguorahallamiiguin ja ovdal- ja maŋŋil iskkademiiguin álgá go vejolašvuođadutkkus lea loahpahuvvon, jus juo gielddastivra dasa miehtá. Mii álgit vejolašvuođadutkosiin danne go oaivvildat ahte dákkár proseassas lea dehálaš nu árrat go vejolaš gulahallat gielddaiguin, boazodiliin, ássiiguin ja eará dehálaš berošteaddjiiguin.
Bieggafápmorusttegiid huksemiidda biddjojit dál garrasat gáibádusat go ovdal. Dál mearridit báikegoddi ja gielddastivra, eaige guovddáš eiseválddit Oslos ahte galgá go gielddas huksejuvvot bieggafápmorusttet. Dasa lassin galgá boazodili váldit mielde prosessii ja dasa addit vejolašvuođa váikkuhit mo vejolaš bieggafápmorusttega hábmet. Vejolašvuođadutkkus galgá gielddastivrra politihkkáriidda bidjat dan vuođu maid dárbbašit go galget buori mearrádusa dahkat váikkuhusguorahallamiid ja doaibmalohpemeannudeami álgima hárrái. Easka go dát lea doaimmahuvvon, de loahpalaččat mearriduvvo huksema hárrái. Dáinna bargguin ádjána máŋga jagi.
Árat dán čavčča bovdiimet boazoguohtunorohagaid Omasvuonas rájes gitta Návutnii searvat ja ovddidit oaiviliid vejolašvuođadutkosii, ja vel eanebut galget dása mielde. Dasa lassin bovdet Omasvuona, Gáivuona, Ráissa ja Návuona ássiid árvvoštallat fápmobuvttadeami ja industriijaovdáneami vejolašvuođaid, nu ahte gávnnahat guđe guovlluid berrešeimmet garvit ja guđiin sáhtášii ain čielggadit.
Lea váttis buot ássiide addit vejolašvuođa leat njuolgga fárus dákkár proseassas. Danne leatge, ovttas dán njealje gieldda hálddahusaiguin, ásahan njeallje bargojoavkku – ovtta juohke gildii. Bargojoavkkuin leat politihkkárat, gieldda bargit, ealáhusa ovddasteaddjit ja moanat joavkkut ja searvvit main leat beroštumit laktásan daid guovlluide maid háliidat árvvoštallat.
Bargojoavkkuid dahkan bargguid juohkit prošeavtta sierra neahttasiiddus, nu ahte buohkat sáhttet čuovvut proseassa. Áigut velá lágidit rabas čoahkkimiid, gos buot dán njealje gieldda ássit sáhttet ovddidit oaiviliiddiset. Ovttas doaivut ahte dát čuvgešii midjiide olu maid gielddat, boazodilli, ássit ja eará beroštusjoavkkut oaivvildit ođđa fápmobuvttadeami ja industriijaovdáneami vejolašvuođaid birra Davvi-Tromssas.
Vejolašvuođadutkkus attášii dán njealje gieldda gielddastivrraide diehtovuođu maid bidjet vuođđun go mearridit ahte sihtet go doaibmalohpeproseassa mii guorahalašii ođđa fápmobuvttadeami váikkuhusaid. Searvvadettiin bargojoavkkuide, ja rabas čoahkkimiidda, leat searvvit ja ássit veahkkin gielddastivrraide bidjat buorebut mearridanvuođu go galget váldit beali ahte bijašedjego sin gielddat eatnamiid geavahan láhkai gokčan dihtii boahttevaš fápmodárbbu Davvi-Norggas. Bargojoavkkuin leat máŋggat oasseváldit juo miehtan searvat. Dainna leat hirbmat giitevaččat. Dál álggahuvvo bargu mii galgá čielggadit vejolašvuođaid fápmo- ja hydrogenabuvttadeapmái, ja eará ealáhusovdáneapmái Davvi-Tromssas.
Jus dákkár viggamušain lihkostuvvat, de fidnešeimmet moanaid bargosajiid ja oalgeváikkuhusaid báikkálaš ealáhusaide, ja buvttadandivadiin, luondduriggodatdivadiin ja opmodatvearus sisaboađuid gielddaide. Dasa lassin leat Davvi-Romssa gielddat Ymber ja Troms Kraft (maŋimučča Troms Holding bokte) eaiggádat, man geažil fápmobuvttadeami badjebáhcaga oassi fas boahtá ruovttoluotta báikegottiide gos árvvut buvttaduvvojit.
Diehtit gal ahte soapmásiid mielas lea lossat govahallat ahte galget bieggafápmorusttegat váriin sis Davvi-Romssas. Seammás máŋggas fuolastuvvet go moatti jagis vásihat «máttanorgalaš» elrávdnjehattiid dáppe Davvi-Norggas. Vai nu ii šattašii, de ferte buvttadit eanet fámu.
Dáhtošeimmet dán dálvvi bargat ovttas ássiiguin, gielddaiguin ja boazodiliin, nu ahte ovttas árvvoštalašeimmet ahte leago vejolaš Davvi-Tromssas oažžut áigái fápmo- ja industriijaovdáneami mas šaddet alla árvohuksen, mearkkašahtti báikkálaš oalgeváikkuhusat ja fápmu maid davvinorgalaš servodat dárbbaša.
Geir Håvard Hanssen, gávpeovddideaddji Troms Kraft